Literatura podaje, że na świecie występuje około 50 gatunków skrzypów, z czego w Polsce jest ich gdzieś z 10. Za jedyny leczniczy uchodzi skrzyp polny, co według mnie jest nonsensem, gdyż o tym, że jest to dla człowieka roślina lecznicza, świadczy zawartość krzemu w skrzypowatych, a pierwiastek ten gromadzi się we wszystkich skrzypach. Po drugie – rośliny mogą tworzyć między sobą krzyżówki, przez co chyba tylko botanik będzie w stanie rozróżnić czysty gatunkowo skrzyp polny, no i jeszcze dochodzi kwestia wegetacji tych roślin, położenia geograficznego, klimatu czy nawet sposób przygotowania odwaru. Bo w skrzypie głównie chodzi o pozyskanie życiodajnego krzemu – ile tego pierwiastka zawiera dany osobnik wrzucony do gara – na pierwszy rzut oka nie wiemy. Niech nas nie zwiedzie fakt, że można sobie beztrosko zbierać każdy skrzyp, bo na dwa rodzaje trzeba uważać i warto je rozróżniać, a są to: skrzyp błotny i bagienny. O nich jeszcze wspomnę w dalszej części artykułu.

Na lekcjach biologii pani K. pokazywała nam kawałki prastarych skamielin, w których odciśnięte były pradawne żyjątka – zwierzęta czy rośliny. Głowy nie dam, czy na jednej z nich nie widziałam czasem skrzypu, ale tak właśnie mi się kojarzy ta roślina, zaraz obok paproci i widłaków. Otóż, jak się okazuje, skrzyp jest jedną z najstarszych roślin na Ziemi. Paleontolodzy odkryli nawet 30-metrowe skrzypy, które nie były niczym niezwykłym, skoro ważki były kilkukrotnie większe od współczesnych.

Skrzypy fascynują swą prostotą, przetrwały miliony lat i dotąd nie wyginęły. Rozmnażają się przez zarodniki, mają nieskomplikowaną morfologię, nie wydają kwiatów ani nasion.

Skrzyp błotny i bagienny szczególnie zagrażają zwierzętom. Są one wielkim utrapieniem dla plantatorów i hodowców, ponieważ mogą zachwaszczać pola uprawne, z których pozyskiwana jest pasza dla zwierząt, na przykład owies dla koni. I tu mamy kolejną układankę:

Owies zawiera witaminę B1 (tiaminę)
Skrzyp zawiera antywitaminę B1 (pirytiaminę)

Połączenie dwóch zwalczających się substancji błyskawicznie wywołuje u przeżuwaczy (i szczurów laboratoryjnych też) awitaminozę,  która wywołuje zatrucia u zwierząt. W fazie ostrej umiera 60% porażonych czworonogów (najczęściej dotyka to koni). Faza przewlekła, trwająca 2-3 miesiące, nie ma tak dużego odsetka zgonów, ale zwierzęta bardzo cierpią. Jednak faza przewlekła daje pomyślniejsze rokowania. Leczenie zwierząt polega na podawaniu witaminy B1, która zazwyczaj przerywa przebieg choroby. Stwierdzono, że różne gatunki skrzypów charakteryzuje niejednakowy stopień toksyczności, a suszenie nie wpływa na zmianę ich właściwości trujących lub wpływa nieznacznie. Skrzypy są szczególnie bogate w krzemionkę. Większość badaczy jest zgodna co do faktu, że najbardziej toksycznymi gatunkami skrzypu są błotny (Equisetum palustre) i bagienny (Equisetum fluviatile), pozostałe gatunki nie są dla zwierząt tak toksyczne.

Szczury dokarmiane pirytiaminą już po kilku dniach nie były w stanie stanąć na tylnych łapach i przewracały się, próbując to zrobić. Szybko stawały się drażliwe, traciły apetyt, a na koniec wpadały w konwulsje i umierały.

Konie zatrute skrzypem są osowiałe, lękliwe, nadpobudliwe nerwowo, mogą mieć rozszerzone źrenice. Charakterystycznym objawem jest chwiejny i niepewny chód, zwłaszcza tylnego tułowia. Zwierzę zatacza się, a po upadku może się już nie podnieść, przyjmując pozycję siedzącego psa.  W ciężkich, chronicznych przypadkach dochodzi do porażenia tylnej części tułowia. Występują także biegunki, pomimo prawidłowego apetytu.

Przypomnijmy:

Witamina B1 (tiamina)

Metabolizuje tłuszcze, węglowodany i aminokwasy. Jest niezbędna do właściwego funkcjonowania tkanki nerwowej, przewodu pokarmowego i układu krążenia. Jej braki w organizmie są powodem zaniku otoczki mielinowej w nerwach ruchowych, będącego przyczyną choroby beri-beri.

Skrzyp dla potomków Adama i Ewy

Wiemy już jak wpływa skrzyp na zwierzęta, szczególnie jeśli połączona zostanie witamina z antywitaminą. A jak to wpływa ludzi?

Skrzyp jest bardzo skutecznym i cennym surowcem leczniczym, jednak należy się z nim obchodzić ostrożnie. Wspomniana wcześniej antywitamia B1 – pirytiamina może po dłuższym stosowaniu (czyli przez kilka tygodni ciągłego suplementowania) spowodować awitaminozę B1, dlatego po 3 – 4 tygodniach kuracji skrzypem zrobić przerwę na kilka tygodni, w tym czasie przyjmując B1. Można oczywiście przyjmować witaminę B1 podczas kuracji skrzypem.

Krzem forever

Skrzypowate słyną z tego, że zawierają drogocenną krzemionkę, bardzo istotny składnik budulcowy naszego organizmu. Podkreślam, że nie tylko skrzyp polny zawiera tę krzemionkę, ale wszystkie inne gatunki również. Skrzypy: błotny i bagienny uchodzą za toksyczne, ponieważ zawierają alkaloid palustrynę.

W ludzkim ustroju skrzyp jest istotnym budulcem chociażby dla tkanek łącznych. Krzem znajduje się w paznokciach, kościach, ścięgnach, chrząstkach i naczyniach krwionośnych, wpływając na ich twardość. Jest w oczach. Jako składowa kolagenu pomaga scalić ze sobą tkanki całego ciała.

Działanie krzemu

Krzem odgrywa istotną rolę między innymi w tworzeniu i funkcjonowaniu tkanki łącznej. Badania potwierdziły, że pierwiastek ten wpływa na rozwój kości i przyspiesza proces ich mineralizacji. Dodatkowo stymuluje syntezę kolagenu, czyli naturalnego składnika występującego m.in. w chrząstce stawowej, ścięgnach oraz skórze. Dzięki temu krzem przyczynia się do poprawy kondycji stawów oraz elastyczności skóry. Wpływa również pozytywnie na stan włosów i paznokci. Wiąże i usuwa z organizmu metale ciężkie.

Odpowiedni poziom krzemu pozwala zachować równowagę i umożliwia wchłanianie kilkudziesięciu różnych pierwiastków niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania wszystkich struktur i układów organizmu. W przypadku jego niedostatecznej ilości, niemożliwe jest przyswajanie mikroelementów takich jak wapń czy cynk, co zaburza równowagę organizmu, w efekcie doprowadzając do rozwoju chorób.

Rola krzemu w organizmie

Krzem wpływa na utrzymanie dobrej kondycji skóry, włosów, paznokci zachowując ich elastyczność i odporność na zakażenia bakteryjne i grzybicze. Obniżenie poziomu krzemu występuje także w przypadku infekcji wirusowych lub bakteryjnych (grypa, angina). Jest niezbędny w syntezie kolagenu, zapobiega przedwczesnemu starzeniu się skóry. Wzmacnia naczynia krwionośne zwiększając elastyczność i odporność na uszkodzenia mechaniczne. Reguluje ciśnienie tętnicze krwi oraz udrażnia naczynia tętnicze i żylne. Poprawia pracę mózgu. Krzem spełnia niezwykle istotną funkcję w procesie tworzenia oraz regeneracji kości, chrząstek i ścięgien. W miejscach złamania jego poziom wzrasta nawet kilkadziesiąt razy. Jest niezbędny w profilaktyce przeciw osteoporozie, chorobie Alzheimera, cukrzycy, chorobie nowotworowej czy miażdżycy.

Jak naturalnie suplementować krzem

Naturalny kwas krzemowy znajdziemy w otrębach i w łuskach ziaren. Dużo krzemu ma proso, jęczmień, owies, brązowy ryż, ziemniaki, szpinak, zielony ogórek, rzodkiewki, morele, banany czy truskawki. Z tej wiadomości ucieszą się piwosze, gdyż piwo także jest bogate w krzem.

Mając kilka krzemieni można przygotować własną wodę krzemionkową, a robi się ją tak:

Wrzuć kilka krzemieni do 5-litrowego baniaka z wodą źródlaną i odstaw na 3 dni. Ważna uwaga: nie pij wody z dna, gdzie osadziły się zanieczyszczenia powstałe w wyniku reakcji z krzemem. Wodę lepiej przecedzić.

Herbatka ze skrzypu

Ususzony lub świeży skrzyp zalej wodą, gotuj 15-20 minut, odstaw na pół godziny, przecedź i pij dwa razy dziennie po 1 szklance.

Warto się jeszcze przyjrzeć ziemi okrzemkowej oraz krzemowi organicznemu w płynie.

_______________________________________________________________
Spodobał się artykuł? Uważasz, że inni powinni go przeczytać? Będzie mi miło, jeśli go udostępnisz lub skomentujesz,
dołączysz do mojego fanpage na Facebooku
dołączysz do obserwatorów na Instagramie